با وجود اینکه خوشبینی قابل توجهی در رابطه با اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای و بریکس در اوفا ابراز می‌شود، اما واقعیت این است که سازمان شانگهای به احتمال قوی باید در مورد دو مسأله تصمیمات دشواری اتخاذ کند که این تصمیمات آینده سازمان را رقم خواهد زد.
مسأله اول، تشکیل بانک توسعه و بنیاد توسعه سازمان همکاری شانگهای است.
روسیه در گذشته مخالف اجرای این طرح بود، زیرا نگران نهادینه شدن برتری مالی و اقتصادی چین در فضای شوروی سابق بود، ولی بحران در روابط با کشورهای غربی، روسیه را به بازنگری در اولویت‌های سیاست خارجی خود و چرخش به شرق وادار کرد. روسیه برای متعادل کردن نفوذ چین در سازمان همکاری شانگهای می‌تواند به پذیرش اعضای جدید به این سازمان علاقه‌مند شود.
ایران آماده‌ترین نامزد عضویت در سازمان است، ولی اعضای سازمان تاکنون نتوانسته‌اند بر هراس از نهادهای بین‌المللی باقی مانده از دوران جنگ سرد یعنی سازمان ملل و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (که تابع سازمان ملل است)، غلبه کنند و به همین علت شرط رفع تحریم‌های بین‌المللی از ایران باقی مانده است، اما این رفتار در شرایط تأکید بر موقعیت جهانی در حال ارتقای سازمان همکاری شانگهای باعث تعجب می‌شود. اصل تحت تحریم بین‌المللی نبودن کشور نامزد عضویت در سازمان همکاری شانگهای به اندازه تصمیم «دمیتری مدودف» مبنی بر منع صدور اس-300 به ایران، یک کار اضافی و غیر ضروری و گذشت به آمریکا بود. ایران با روسیه و چین، دو کنشگر اساسی سازمان همکاری شانگهای، هم عقیده هستند که منطقه باید به طور مستقل و بدون دخالت نیروهای خارجی ثبات و امنیت خود را تأمین کند.
عضویت ایران در سازمان را برای این سازمان و اعضای آن بسیار مفید است، ولی اگر بن‌بست از مذاکرات هسته‌ای رفع نشود، سازمان همکاری شانگهای با پذیرش ایران به بلوک ضد غربی تبدیل خواهد شد که اعضای سازمان این گزینه را نمی‌خواهند.
تهران از اسنادی که برای امضا در اجلاس سران در اوفا آماده شده است ناامید شده، اما احتمال دارد محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران به جای حسن روحانی به اوفا بیاید.
اندیشه بی‌سابقه‌ای از گذشته مطرح بوده که سازمان همکاری شانگهای به عنوان سازمان مهم بین‌المللی می‌تواند مکانیزم جایگزین نظارت بر برنامه‌های هسته‌ای کشورهای عضو را ایجاد کرده و بدین وسیله سازمان جایگزین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به وجود آورد زیرا غرض جویی آژانس بر کسی پوشیده نیست، اما سازمان شانگهای هنوز تا این سطح رشد نکرده است.
سازمان همکاری شانگهای بدون ایران از نظر جغرافیایی هم کامل نیست. بدیهی است که ایران با توجه به توان عظیم انسانی، اقتصادی، انرژی و نظامی – سیاسی خود نمی‌تواند برای مدت طولانی از سازمان‌های همگرایی منطقه‌ای خارج بماند.
از نظر امنیت و ثبات منطقه‌ای پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای بهترین گزینه است.
هند علاقه به سازمان همکاری شانگهای را از دست داده و در صورت عضویت در سازمان می‌تواند به عامل ناراحتی تبدیل شود، ولی تمایل دولت افغانستان به ارائه درخواست عضویت در سازمان، به عنوان کار چین تعبیر می‌شود که مایل است از طرح‌های اقتصادی خود در افغانستان دفاع کند. این ابتکار چین از روسیه و کشورهای آسیای مرکزی دقت زیادی را می‌طلبد.
Sorry. No data so far.