احسان زیورعالم – ترغیب به کتابخوانی در راستای افزایش سرانه مطالعه بخشی از برنامه‌های همیشگی کشورهای جهان بوده است. روش و سبک ترویج در برخی نقاط چندان قابل توجه نیست و در حد یک انجام وظیفه باقی می‌ماند و در برخی نقاط چند بخش درگیر ساخت یک تبلیغ فراگیر می‌شوند. در اهداف بلندمدت، هنر حرف اول را زده است و در میان شاخه‌های هنری باید گرافیک را به عنوان مهمترین ابزار خلق آثار خلاقانه در حوزه کتاب معرفی کرد.
نکته قابل تامل آن است که ترغیب مخاطبان به کتابخوانی و ترویج آن در برخی نقاط جهان تنها مختص به دولت نمی‌شود. بخش خصوصی نیز وارد عمل شده است و گاهی اوقات خلاقیتی فراتر از دستگاه‌های دولتی در این برنامه مهم از خود نشان داده است. کتابفروشی‌ها در مقام بخش خصوصی آفرینش پوسترهای تبلیغاتی را سبب شده‌اند که چشم‌نواز و درباره خرید کتاب وسوسه برانگیزند. در این گزارش به چند نمونه از این آثار گرافیکی پرداخته شده است.
1- کتاب‌های بازیافتی (Recycled books)
ایده‌ای بی‌نیاز به توصیف متعلق به یک کتابفروشی در سنگاپور در راستای توصیه به استفاده از کتاب؛ این ایده مینیمال توسط استیو استراو (Steve Straw) در استودیو لئو بارنت (Leo Burnett) طراحی شده است. سه کتاب سبز رنگ به مفهوم طبیعت در نماد همیشگی بازیافت جای گرفته‌اند. کمی چرخش و نیمه باز بودن کتاب‌ها، برابری کتاب با سه‌گانه دال‌شکل نماد بازیافت را باورپذیر می‌کند. رابطه کتاب، بازیافت و طبیعت در این تبلیغ به عنوان انگیزه‌ای انسانی معرفی میشود که می‌تواند حس انسانی ما نسبت به طبیعت را برانگیزد.
2- شخص دیگری شو (Become someone else)
این تبلیغات متعلق به یک کتابفروشی در ویلنیوس، پایتخت لیتوانی است: کتابفروشی مینت وینِتو (Mint Vinetu). این کتابفروشی که در قالب یک کافه‌کتاب شکل گرفته است توسط چهار جوان تاسیس شده است و فعالیت آنان در شبکه‌های اجتماعی به محبوبیت تبلیغاتشان منجر شده است.
این تبلیغات که توسط توماس رامانوسکاس (Tomas Ramanauskas) در استودیو لاو (Love Agency) طراحی شده است، به شکل خلاقانه‌ای یکی از مزایای کتابخوانی را تشریح می‌کند. این مزیت همان است که کتاب‌ها خوانندگان را به شخص دیگری تبدیل می‌کنند. این تبلیغ با شعاری فرعی همراه است: قهرمانت را در مینت وینتو بردار … یا از کتابفروشی دیگری در سراسر دنیا (Pick your hero at Mint Vinetu… or any other bookstore around the world)
این شعار شاید کفه ترازو را برای این کتابفروشی محبوب لیتوانیایی سنگین کند؛ اما تبلیغ فراتر از یک ترغیب شخصی و منفعت‌طلبانه است و به شکل عامدانه و البته قابل‌ستودنی، ترغیبی است برای سوق دادن مردم به سمت تمام کتابفروشی‌های عالم.
تمام تصاویر از یک الگوی ثابت بهره‌مندند و تفاوت تنها در کتاب و فردی است که در کتاب فرو رفته است. در تصویر نخست با نمایشنامه «هملت» مواجهیم که بر جلدش تصویر یک جمجمه نقش بسته است که برگرفته از صحنه معروف روبرویی هملت با گورکن و یافتن جمجمه دوریک دلقک است.
تصویر دوم به رمانی اطلاق میشود که برخی آن را نخستین رمان تاریخ می‌شناسند: دن کیشوت نوشته سروانتس. در این تبلیغ تصویر مشهور دن کیشوت در قالب پیرمردی لاغراندام با آن سبیل بلند بر جلد کتاب نقش بسته است.
تصویر آخر متعلق به کتاب «فرانکشتاین» اثر مری شلی است. این رمان ژانر ترسناک در تبلیغ با تصویر مشهور از فرانکشتاین مشخص میشود. این تصویر نیز بخش عمده شهرتش را مدیون دوگانه سینمایی «فرانکشتاین» ساخته جیمز ویل و بازی بوریس کارلوف در نقش فرانکشتاین در دهه سی میلادی است.
3- خواندن به شما شکل می‌دهد (Reading shapes you)
این تبلیغات متعلق به لویس آنجلو آرانگو (Luís Ángel Arango)، بزرگترین کتابخانه عمومی کشور کلمبیاست که توسط مایک استیکی (Mike Stilkey) در پشتیبانی شعار «خواندن به شما شکل می‌دهد» – “reading shapes you” – طراحی شده است.
در تصویر نخست با چیدن کتاب‌های روی هم، تصویری از کافکا شکل گرفته است و این کافکا با دو عنصر شناخته میشود: کلاه و قهوه. کافکای آقای استیکی در حال نوشیدن قهوه‌ای است که در زمانه ما به نام خودش زده شده است. انتخاب کافکا برای این تبلیغ ناشی از تاثیر کافکا در جذب مردم به رمان‌خوانی است.
در تصویری دیگر گوشه‌ای از داستان «آلیس در سرزمین عجایب» نوشته لوییس کارول روی کتاب‌ها نقش بسته است. «آلیس در سرزمین عجایب» همواره از محبوب‌ترین آثار ادبی میان مخاطبان کتاب بوده است. البته طراح آلیس را در قامت دختری در دوران کارول، که او را در شمایلی امروزی به تصویر کشیده است. گربه هم آن گربه چاق با لبخندی بزرگ روی لب نیست؛ گربه‌ای است سفید که آرام بر جلد یک کتاب حک شده است.
Sorry. No data so far.