تریبون مستضعفین– رهبر معظم انقلاب اسلامی در ابتدای سال ۱۳۸۸، دهه‌ی پیش رو را دهه‌ی پیشرفت و عدالت دانستند. این نام‌گذاری اهمیت توجه به این دو مقوله، یعنی پیشرفت و عدالت را در سطح کلان مدیریت کشور می رساند. نوشته‌ی پیش رو پیشرفت‌های علمی بدست آمده در سال ۱۳۸۸ را به صورت اجمالی مرور می کند.
۱- دستاوردهای محققان درحوزه فناوری نانو در سال 1388 :
نانو کامپوزیت
تولید نانوکامپوزیت با زمینه آلومیناید آهن از دستاوردهای محققان کشور است، از این مواد می توان در صنایعی که در دمای بالا کار می کند بهره جست. این موفقیت گام موثری برای تولید کامپوزیت‌های مورد نیاز برای صنایع هوافضا و خودروسازی به شمار می‌رود. .
حذف آلودگیهای زیست محیطی زاینده رود با فناوری نانو
پژوهشگران قطب علمی فناوری نانو در محیط زیست دانشگاه صنعتی اصفهان در پروژه‌ای در سال 1388 با سنتز نانو پودر “مس” روشی را برای تصفیه پساب‌های صنعتی ورودی به زاینده‌رود ارائه کردند.
تولید چسب برای ترمیم مینا و عاج دندان
محققان پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی در سال 1388 موفق به تولید چسب‌های تقویت شده با نانو “هیدروکسی آپاتیت” شدند که از مقاومت بالایی برخوردارند و می‌توان از آنها برای ترمیم مینا و عاج دندان استفاده کرد. “هیدروکسی آپاتایت” ترکیب معدنی با ساختار دندان سازگار است از این رو می‌توان از آن برای تولید چسب‌های دندانی و ترمیم و ساخت مجدد عاج و مینای دندان استفاده کرد.
عرضه پانسمان‌های نوین با قابلیت ترمیم سریع زخم
دانشمندان کشورمان در سال 1388با استفاده از فناوری نانو نقره و مواد بیو پلیمرها موفق به تولید نوعی پانسمان نوین شدند که قادر به بند آوردن خونریزی حتی در بیماران دیابتی و هموفیلی شود. این پانسمانها که با عنوان “هموستاز” (بند آوردن خونریزی) تولید شد، قادر است مانع خونریزی‌های ناشی از زخمهای جراحی، تصادفات، سوختگی، زخم بستر، زخمهای عروقی و دیابتی، لهیدگی‌ها و پارگی‌ها شود.
تولید سیمان و کاشی نانوآنتی باکتریال هوشمند
سالن‌های داروسازی و مراکز درمانی و بهداشتی برای آنتی باکتریال کردن فضای خود سالانه 20 هزار میلیارد تومان هزینه می‌کنند ولی اخیرا پژوهشگران با استفاده از نوعی کامپوزیت موفق به تولید کاشی و سرامیک نانو آنتی باکتریال هوشمند شدند که با پر کردن شکاف‌های موجود در سطح محیط مورد نظر، به طور هوشمند اقدام به آنتی باکتریال کردن محیط می‌کند. استفاده از این نوع سیمان باعث کاهش هزینه‌ها برای ضد عفونی کردن محیط می‌شود.
رنگ‌های ضد میکروب
با استفاده از نانو پودر نقره رنگ‌های آنتی میکروبیال سازگار با محیط زیست در کشور تولید شد که برای مصارف مختلف صنعتی و خانگی کاربرد دارد.
تولید قطعات نانومتری
محققان کشور با طراحی و ساخت دستگاه عملگر نانومتری هوشمند که توانایی انجام ماموریت‌های مورد نظر با دقت 50 نانومتر را دارد، امکان ساخت قطعات در ابعاد نانومتری را فراهم کردند. این دستگاه با عنوان “عملگر” نانومتری عرضه شده‌است و می‌تواند با دقت نانومتری ماموریت‌های مورد نظر را انجام دهد.
نانو در حوزه داورسازی
کاربردی کردن فناوری نانو منحصر به حوزه صنعت نمی‌شود بلکه در حوزه‌های داروسازی و پزشکی کاربردهای وسیعی یافته‌است که از آن جمله می‌توان به تولید ارزان نانو ذرات مغناطیسی برای تولید داروی ضد سرطان اشاره کرد. نانوذرات مغناطیسی موادی هستند که در ساخت “شاره”های مغناطیسی به کار می‌رود. شاره‌های مغناطیسی نیز در رسانش هدفمند دارو و تصویربرداری پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در این پروهش پژوهشگران موفق به تولید کم هزینه نانو ذرات مغناطیسی شدند. این ذرات در تولید دستگاه‌های ذخیره‌کننده اطلاعات، تشخیص و درمان پزشکی و همچنین تولید داورهای هدفمند به کار می‌رود.
افزایش سطح آنالیز آموکسی سیلین با نانولوله‌های کربنی از دیگر موفقیت‌های محققان کشور در این زمینه است. این محققان اخیرا طی اجرای پروژه‌ای، با کمک نانولوله‌های کربنی توانستند آنالیز داروی آموکسی‌سیلین را تا 100 برابر افزایش دهند. در این پروژه با روش‌های ولتامتری سیکلی و به کمک نانولوله‌های کربنی، امکان آنالیز و شناسایی مقادیر بسیار کمتری از داروی آموکسی سیلین با حد تشخیص تقریبی ۰/۲ میکرومولار فراهم شد که نسبت به موارد مشابه حساسیت روش تا 100 برابر ارتقا یافته است.
تلاش برای تولید نانو دارو جهت درمان بیماری‌های اعصاب
اخیرا پژوهشگران کشور طی پروژه‌ای درصدد تولید داروهایی با عنوان Nano draug dilivrey یا نانوداروهایی که برای انتقال دارو به نقاط خاص مغز از طریق “پارتیکیول” نانو عمل می‌کند هستند.
در صورت رسیدن به نتیجه مطلوب در این پروژه، تحول عظیمی در این حوزه ایجاد می‌شود چرا که این نوع داروها در زمینه معالجه بیماری‌های مغزی بوده و از اثرات داروها در سایر نقاط بدن جلوگیری می‌کند و از آنجایی که این داروها مستقیما به هدف می‌رسند، اثر سویی بر روی بدن ندارند.منبع
تولید كود كلات آهن خضراء برای كاهش آلودگی هوا
این نخستین نانو كود آلی كلات در جهان است و این طرح موفق به دریافت نانونماد شده است.
فناوری تولید كود كلات 40 سال سابقه دارد، اما تاكنون نانو كود كلات در هیچ نقطه از جهان تولید نشده است و این اختراع ایرانی در استرالیا نیز به ثبت رسیده است و كاربرد این كود در زمینه كشاورزی و كمك به محیط زیست است. این كود باعث افزایش كمی و كیفی محصولات می‌شود و از آلودگی آب‌های زیرزمینی جلوگیری می‌كند و سبب غنی شدن محصولات كشاورزی می‌شود.
سمی به نام آفلاكسین در پسته وجود دارد كه با استفاده از این كود این سم در پسته به نزدیك صفر می‌رسد و این آزمایش‌ها در مزارع پسته رفسنجان انجام شده است.
این كود به ماندگاری بیشتر محصولات در سردخانه‌ها و انبارها هم كمك می‌كند و كاملا سازگار با محیط زیست است و استفاده از این كود در فضاهای سبز، پارك‌ها و جنگل‌ها تولید اكسیژن را چند برابر می‌كند و موجب كاهش و پالایش آلاینده‌ها می‌شود. راندمان فضای سبز را تا 12 برابر افزایش می‌دهد.
با استفاده از این كود شاهد افزایش 35 درصدی جذب CO2 خواهیم بود و این اولین راه حل برای كاهش گازهای گلخانه‌ای است كه از سوی محققان ارائه شده است و دولت‌های جهان به طور معمول 2 درصد از درآمد ناخالص ملی خود را به جلوگیری از تولید گازهای گلخانه‌ای اختصاص می‌دهند.
این كودها با استفاده از افزایش تعرق هوا باعث افزایش بارندگی هم می‌شوند.
تولید اسپری زعفران با استفاده از فناوری نانو
محققان كشور با استفاده از فناوری نانو توانستند خواص مایع زعفران بین 15 تا 17 درصد افزایش دهند و موفق به ساخت اسپری زعفران شدند. در این اسپری یك گرم زعفران استفاده شده كه مشتری پول 2 گرم زعفران را می‌دهد، اما كارایی آن بیش از 3 گرم زعفران خواهد بود. این طرح نانونماد را دریافت كرده و در مرحله تجاری‌سازی است و كارخانه برای تولید انبوه احداث شده و قسمتی از این تجهیزات نیز تأمین شده است.
ساخت رنگ ضد خش ترافیكی با استفاده از نانو
رنگ‌های ترافیكی برای جاده‌ها و معابر مختلف شهری، فرودگاه‌ها و پاركینگ‌ها استفاده می‌شوند. طول عمر این رنگ از آنجا كه در آن از فناوری نانو استفاده شده، به نسبت رنگ‌های معمولی طولانی‌تر است. این رنگ در مقابل خورندگی‌های شیمیایی و خراش مقاوم است. منبع
۲- تلاش‌های محققان ایرانی در سال 88 برای تسخیر فضا:
تلاش محققان برای تولید ماهواره “آت ست”، ارسال محموله زیستی، پرتاب ماهواره مصباح از ایران و رونمایی از ماهواره دانشجویی” طلوع” تنها بخشی از دستاوردهای محققان در حوزه فضایی است که در سال 88 اجرایی شد.
نمونه هایی از موفقیت محققان کشور در سال 88 در حوزه هوافضا :
تولید شبیه‌ساز ماهواره انعطاف پذیر
پژوهشگر دانشگاه صنعتی شریف موفق به طراحی، ساخت و پیاده‌سازی شبیه‌ساز ماهواره انعطاف‌پذیر شدند. این شبیه‌ساز ماهواره از نوع صفحه‌ای برای یک ماهواره با بازوها و اجزای انعطاف‌پذیر است که از امکاناتی چون اندازه‌گیری مشخصات ارتعاشی بازوها و موقعیت زاویه‌ای قسمت “صلب”، سیستم تعلیق هوایی و امکانات داده پردازی و کنترل برخوردار است.
سیستم اندازه‌گیری از بخش‌هایی برای اندازه‌گیری موقعیت زاویه‌ای قسمت صلب، شتاب‌سنج سه محوره برای ثبت رفتار حرکتی مجموعه، چهار کرنش‌سنج بر روی بازوهای انعطاف‌پذیر برای اندازه‌گیری مشخصات ارتعاشی بازوها و یک جعبه الکترونیک برای داده برداری و تبدیل داده تشکیل شده است.
آغاز فاز ساخت ماهواره “آت ست” در ایران
دانشگاه امیرکبیر با همکاری سازمان فضایی کشور اقدام به طراحی ماهواره AUT SAT یا “آت ست” کرده است. فعالیت در زمینه ساخت ماهواره مذکور آغاز شده و در این راستا فاز طراحی آن به پایان رسیده و فاز ساخت آن آغاز شده است.
ماهواره AUT SAT در حدود 70 تا 80 کیلوگرم وزن دارد و مشاهده زمین و ارزیابی محصولات کشاورزی از قابلیتهای این ماهواره به شمار می‌رود که با همکاری چهار دانشکده هوافضا، مکانیک، برق، کامپیوتر با حمایت سازمان فضایی ایران در دانشگاه صنعتی امیرکبیر انجام می‌شود.
رونمایی از نسل جدید ماهواه‌ها
پژوهشگران کشورمان با توسعه فناوری‌های فضایی در کشور موفق به طراحی و ساخت نسل جدیدی از ماهواره‌ها شدند که این ماهواره با نام “طلوع” در دهه فجر رونمایی شد. این ماهواره به دست توانمند متخصصان و دانشمندان “صا ایران” طراحی و ساخته شده‌است. این اقدام گام بلندی برای حضور فعال و مستمر جمهوری اسلامی ایران در فضا و بهره‌برداری گسترده از ظرفیت‌های بسیار خوبی است که در این حوزه وجود دارد.
در روز ملی فضا علاوه بر این ماهواره، پروژه‌های “مصباح 2″، “طلوع” و “نوید” دانشگاه علم و صنعت و همچنین ماهواره بر “سیمرغ” رونمایی شد.
پرتاب ماهواره مصباح تا دو سال آینده
ماهواره مصباح نیز از دیگر پروژه های فضایی ایران است که طبق گفتگوی مهر با مهندس مهدی فرحی رئیس سازمان هوا فضا قرار است تا سال 1390 از طریق ایران به فضا ارسال شود.
ماهواره مصباح اولین پروژه ایران برای ساخت ماهواره پس از انقلاب است. این پروژه پس از توقفی 18 ساله در برنامه فضایی کشور در سال 1375 توسط سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران آغاز شد و پس از آن وزارت ارتباطات در 1377 فعالیت بر روی این پروژه را ادامه داد. سازمان هوافضا مسئولیت پرتاب این ماهواره را پذیرفته و قرار است این ماهواره در سال 1390 پرتاب شود.
ارسال محموله زیستی به فضا
در روز 14 بهمن ماه 88 روز ملی فناوری فضایی با پرتاب کاوشگر3، نخستین محموله زیستی موجود زنده از کشورمان به فضا پرتاب شد. کاوشگر 3 از زیرسامانه‌های سازه، محفظه زیستی، تامین توان، ارسال داده، تصویربرداری و ارسال، رایانه پرواز، سنجش محیطی و بازیابی تشکیل شده است.
این محموله شامل موجوداتی چون لاک پشت، کرم و موش و همچنین پنج ذره سلول بود که به منظور بررسی مشکلات زیستی آنها و بررسی و تحقیق در زمینه نحوه تکثیر سلول‌ها در فضا به فضا پرتاب شدند.
در حال حاضر این محموله به منظور بررسی مسائل زیستی به آزمایشگاه اعزام شدند و پژوهشگران حوزه‌ی پزشکی فضایی در حال تحقیق و بررسی بر روی آن هستند که اولین گزارش این تحقیقات تا پایان هفته‌ی جاری اعلام می‌شود.
محققان حوزه فضایی امیدوارند تا در صورت نهایی شدن نتایج تحقیقات، بتوانند در سال 89 دومین محموله زیستی خود را با حیوانات بزرگتر به فضا پرتاب کنند.منبع
۳- پیشرفت‌های دفاعی و نظامی:
ناوشکن جماران
آخرین روزهای بهمن سال گذشته خبر پیوستن نخستین ناوشكن تمام بومی به ناوگان دریایی كشور با حضور مقام معظم رهبری در منطقه‌ی خلیج فارس، در خبرگزاری‌ها پخش شد.
این خبر از چند جهت دارای اهمیت بسیار بود؛ مهمترین دلیل، صد در صد بومی بودن این دستاورد علمی بود كه به گفته‌ی سازندگانش برای ساختش از یک میلیون و چهار صد قطعه داخلی استفاده شده که این حجم از کار تخصصی نشانگر اقدام با ارزش نخبگان داخلی است.
اهمیت دیگر این مساله پیوستن ایران به جمع تولیدكنندگان این نوع ناوشكن در دنیا است. ساخت این ناوشکن با این سطح از تکنولوژی تا امروز فقط در انحصار چند کشور بود، ولی از این پس از انحصار این کشورها خارج گشته و دانش طراحی و ساخت سامانههای این نوع ناوشکن در اختیار متخصصان کشورمان قرار گرفته است.
تجهیزات به كاررفته در “جماران” نیز از اهمیت خاصی برخوردار هستند و با توجه به آنها، این ناوشكن توانایی مبارزه با اهداف سطحی، زیر سطحی و هوایی را به طور همزمان دارد.
تجهیزات منحصر به فردی مانند سامانههای موشكی سطح به سطح و سطح به هوای برد بلند و برد متوسط، توپ دریایی تمام اتوماتیك، سامانه پیشرفته‌ی دفاع در برابر حملات شیمیایی، میكروبی و هستهای، مجهز به درب‌های نفوذناپذیر و حمام ش.م.ه. به منظور رفع آلودگی احتمالی نفرات و تیمهای سنجش آلودگی عوامل شیمیایی مجهز به لاكرهای كنترل صدمات احتمالی به ناوشكن، قابلیت حمل و سوخت رسانی به بالگرد و توانایی به كارگیری در جنگ های الكترونیك و ضد الكترونیك.
اهمیت دیگری كه این خبر داشت، حضور مقام معظم رهبری برای افتتاح این ناوشكن در آب‌های خلیج فارس بود. منطقه‌ای كه ناوها و تجهیزات جنگی آمریكائی و انگلیسی در فاصله‌ی نزدیكی از آب‌های ایران قرار گرفته‌اند و اهمیت بالای موضوع را می‌رساند.
این خبر در خبرگزاری‌های خارجی نیز بازتاب گسترده‌ای داشت و حتی سی‌ان‌ان و خبرگزاری فرانسه، این دستاورد بزرگ كشور را به انرژی هستهای و گزارش آژانس ارتباط دادند.
۴- شبیه‌سازی موجودات زنده:
ساعت 1:30 دقیقه بامداد 26 فروردین 1388بود که خبر تولد اولین بزغاله شبیه‌سازی شده ایران منتشر شد. بزغاله ای به نام «حنا» که با تولدش نام ایران را به عنوان پنجمین کشوری که به این موفقیت نائل شده است، ثبت کرد.
سه ماه بعد یعنی در تیر ماه، اولین گوساله‌های شبیه سازی شده خاورمیانه نیز با نام‌های «بنیانا» و «تامینا» متولد شدند ولی چند روز بعد از تولدشان بخاطر یک بیماری عفونی از بین رفتند.
موفقیت‌های موسسه‌ی رویان در تولید حیوانات شبیه سازی شده ادامه داشت تا دی ماه که بعد از سه سال تلاش برای تولید حیوانات تراریخته، این موسسه موفق به تولید اولین حیوانات تراریخته خاورمیانه شد. دو بزغاله به نام‌های «شنگول» و «منگول».
اهمیت این دو بزغاله از آنجا بود که ژنوم این بزغاله‌ها حاوی فاکتور 9 انعقادی است که برای درمان بیماران «هموفیلی ب» مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تولید حیوان تراریخته كاربردهای متعددی دارد. از جمله تولید حیوانات با كارایی بهتر،حیوانات مدل برای مطالعه بیماری‌های انسان،حیواناتی برای تولید پروتئین‌های دارویی مورد نظر، حیوانات برای تولید ارگان‌هایی برای پیوند (زنوترنسپلنت). كاربردهای صحیح انتقال ژن در حیوانات مزرعه موجب بهبود كیفیت و مقدار محصول، مقاومت به بیماری، تولید پروتئین‌های با ارزش در غدد شیری یا ارگان‌های دیگر، تغییرات ژنتیكی حیوانات برای تولید اندام‌های قابل پیوند به انسان و تولید مدل‌های حیوانی جدید در مواقعی كه استفاده از موش و سایر پستانداران كوچك مفید نیست.
سال هشتاد و هشت از سال‌های موفقیت آمیز موسسه رویان بود.
5- پزشکی:
فناوری ساخت ریه مصنوعی
حققان مركز پژوهشی فناوری‌های نوین در مهندسی علوم زیستی دانشگاه تهران در سالی كه گذشت در گامی بلند برای ساخت بافت‌های مصنوعی به عنوان پنجمین كشور جهان به دانش فنی طراحی و ساخت ریه مصنوعی بر پایه غشاءهای فیبری توخالی دست یافتند كه دستگاه ابداعی به لحاظ برخورداری از شكل متقارن و توزیع همگن خون در جهان بی‌نظیر بوده و طی این پروژه، روش كاملا جدیدی نیز برای تست و ارزیابی عملكرد ریه مصنوعی در دنیا ارائه كردند.
درمان قرنیه چشم و لكه‌های پوستی از طریق سلول درمانی
بیماری پوستی ویتیرگو؛ بر اثر این بیماری لكه‌های سفید بر روی پوست ایجاد می‌شود، اما محققان ایرانی توانستند با استفاده از سلول درمانی آن را درمان كنند و هم اكنون این خدمت در این پژوهشكده به بیماران داده می‌شود.
در زمینه بیماری سوختگی قرنیه چشم نیز محققان ایرانی توانسته‌اند با استفاده از سلول درمانی آن را درمان كنند. محققان در این روش سلول‌های بنیادی اطراف قرنیه چشم را تكثیر می‌كنند و آن را پیوند می‌زنند و معمولا این بیماران نیاز به پیوند قرنیه هم دارند كه بعد از پیوند قرنیه بافت شفافی بر روی روی چشم بیمار ایجاد می‌شود و بیمار به طور كامل درمان می‌شود.
Sorry. No data so far.