استعفای 10 وزیر معارض از دولت ائتلافی، باعث شده است که جناح 14 مارس، بهخصوص سعد حریری – نخستوزیر سابق – و حزب سیاسیاش در شرایط سختی قرار گیرند. برای مشخصتر شدن ابعاد این مسأله، در مصاحبهای با انیس نقاش، کارشناس شبکه مطالعات راهبردی «امانه» و روزنامهنگار برجسته لبنانی به بحث نشستیم. پیدا کردن وی در این روزها کار آسانی نیست. نقاش در دفتر کارش دربیروت جوابگوی سوالات ما بود.
بهنظرشما، تا چه حد موضع منفی حامیان لبنانی عربستان سعودی، در عدم نتیجهگیری تلاشهای سوری – سعودی نقش داشت؟
اعتقاد دارم که آنها اشتباهی راهبردی مرتکب شدند. زیرا در درجه اول نقش سعودیها در دنیای عرب خدشهدار کردند و در درجه دوم نقش سعد حریری – نخستوزیر سابق – را که مانند عروسک خیمهشببازی آمریکاییها بود، تضعیف کرد.
پس از موضع اولیه مثبت در برابر ابتکار سوری – سعودی، سعد حریری در سفرش به واشنگتن از حرفهایش عقبنشینی کرد. این اقدام وی در راستای دستورات باراک اوباما و هیلاری کلینتون – رییسجمهوری و وزیر خارجه آمریکا – برای ایجاد بحران در لبنان بود.
روشن است که این اقدام سعد حریری هدفش تضعیف حزبالله و مقاومت و تقویت منافع اسراییل بوده است. اما خوشبختانه، طرحشان نقش بر آب شد و آنها از استعفای وزرای لبنانی که باعث سقوط دولت شد، تعجب کردند.
در صورتیکه معارضین، نخستوزیری بهجز سعد حریری معرفی کنند – که با توجه به گفتههای سیدحسن نصرالله، این اتفاق رخ خواهد داد – واکنش عربستان چه خواهد بود؟
نمیتوانند با آن مخالفت کنند. زیراکه آنها موقعیتشان را در آمریکا از دست دادهاند. معارضین لبنانی، حزبالله و جناح حامی مقاومت باعث تضعیف عربستان نشدهاند، بلکه سعودیها بودند که نتوانستند در برابر فشار آمریکا مقاومت کنند و موقعیتشان را نهتنها در لبنان بلکه در کل خاورمیانه، به آنها فروختند. بهخصوص که لبنان تبدیل به الگویی برای دیگر کشورها شده است. در نتیجه، عربستان نمیتواند به هر تصمیمی که در لبنان گرفته میشود؛ تن دهد.
آیا استعفای وزرای مخالف، آمریکاییها را به چالش کشانده است؟ موضع آمریکا چه خواهد بود؟
این تنها چالشی برای آمریکا نخواهد بود؛ سیلی محکمی بر سیاستهای آنها بود و ثابت کرد دیپلماسی و اطلاعات آمریکا پر از غلط است. آمریکاییها نمیدانند چگونه پیشبینی یا محاسبه کنند که واکنش مقاومت یا معارضین در لبنان چه خواهد بود.
در نتیجه، استعفا باعث شگفتی آنها شد. این نشان میدهد که فراتر از بحث سیاسی، آنها در محاسبات دیپلماتیک و سیاسی، افرادی بیکفایت هستند؛ توانایی موقعیتخوانی را ندارند و اگر به همیننحو عمل کنند، در تمام جبههها دچار شکست خواهند شد.
آیا رفتار قدرتهای بزرگ – آمریکا، فرانسه و سازمان ملل – نشان نمیدهد که این قدرتها بیش از آنکه بهدنبال رسیدن گروههای لبنانی به تفاهم باشند، سعی در برجستهسازی دادگاه بینالمللی رفیق حریری دارند؟
آنها اهمیتی برای تفاهم داخلی قائل نیستند؛ تنها مسألهای که بهدنبالش هستند، هدایت کسانی است که از آنها برای حفاظت از لبنان حرفشنوی دارند.
پس با این اوصاف، مقاومت نمیتواند چنین افرادی را بهعنوان شریک در لبنان قبول کند، زیرا آنها نقش خود را محدود به پیروی از دستورات رسیده از خارج و تضعیف قدرت و مقاومت لبنان در برابر اسراییل میدانند. در نتیجه، باید با آنها مقابله شود. باید مقاومت لبنان را در برابر اسراییل تقویت کنیم. زیرا منافعمان ایجاب میکند و باید وحدت را نیز در لبنان تقویت کنیم.
بهنظر شما، با توجه به سقوط کابینه، کیفرخواست دادگاه ویژه چه خواهد بود؟
مسألهای فرعی بهشمار خواهد رفت. زیرا در کیفرخواست مقاومت را محکوم خواهند کرد. این هم جای تعجب ندارد زیرا سه ماه است که همه در این زمینه صحبت میکنند. با توجه به اینکه کاملا اطمینان دارم حزبالله در این جنایت نقش نداشته است و معتقدم امکان ندارد شواهدی دال بر محکومیت حزبالله، ارائه کنند. دروغ میتوان درست کرد، اما ایجاد شواهد و مدارک غیرممکن است.
اگر روال از این قرار باشد، کیفرخواست بسیار ضعیف خواهد بود و دادگاه با مردمی مواجه خواهد شد که اعتقاد دارند این سیستم بینالمللی برای تضعیف مقاومت و پنهان کردن چهره واقعی قاتلین واقعی رفیق حریری، برقرار شده است.
اگر این کیفرخواست ابلاغ شود، چهکسی باید آن را اعمال کند؟ دولت لبنان، آمریکا، یونیفل (نیروهای سازمان ملل در لبنان)؟ یا آنکه شاهد تهاجمی جدید از سوی رژیم صهیونیستی خواهیم بود؟
در گام اول، استعفا ثابت کرد که نیروهای بینالمللی تأثیری بر لبنانیها ندارند و نمیتوانند لبنانیها را مجبور به تن دادن به تصمیماتشان کنند.
در گام دوم، اگر دادگاه بینالمللی با کشورهایی همکاری کند که موافق برخورد تهاجمی بوده و بهدنبال برقراری تفاهم نیستند، در لبنان و خاورمیانه، حداقل در سطح سیاسی، سیلی دیگری خواهند خورد.
اگر این سیاست ادامه یابد، هرگونه برخورد چه از طریق یونیفیل، و یا هر سازمان بینالمللی دیگر مضحک خواهد بود.
آمریکاییها با تهدید لبنان به جنگ، کار اسراییل را تسهیل میکنند. اما آنها نمیتوانند از طریق دادگاه، جنگی علیه مقاومت لبنان برپا کنند. در نتیجه آنها بهدنبال یافتن راه دیگری برای دستیابی به هدفشان هستند. ما خواستار جنگ نیستیم، اما اگر اسراییل بخواهد وارد جنگ شود، هراسی نداریم زیرا در این جنگ نیز پیروز خواهیم شد و جنگ احتمالی باعث اضمحلال ارتش اسراییل خواهد شد.
استعفا تا چه حدی توانست برنامه آمریکا را در لبنان به هم زند؟
استعفا نهتنها باعث فلج شدن برنامه آمریکا شد، بلکه کاملا آن را از بین برد. این استعفای دستهجمعی نشان داد معارضین لبنانی میدانند چگونه برنامهریزی کرده و شرایط را کنترل کنند. بهعبارت دیگر، این واقعه نشان میدهد که چگونه دیپلماسی آمریکا کاملا کور و بیپایه است. اگر آنها (آمریکاییها) به همین نحو ادامه دهند، ضربه دیگری خواهند خورد و از میدان بازی در خاورمیانه حذف خواهند شد.
بنابراین جنابعالی ابتکار عمل حزبالله و گروه 8 مارس در خروج از کابینه را مفید میدانید؟
بله، زیرا کابینه در حال پذیرفتن تصمیم دادگاه بینالمللی، برخلاف منافع جبهه مقاومت و حزبالله، بود. تمام تلاشهای آنها در مذاکرات با سعد حریری، برای متقاعد کردن وی به آمریکایی و اسراییلی بودن دادگاه، بینتیجه ماند. وی نمیخواست گوش کند و اصرار داشت که در خط آمریکایی و اسراییلی باقی بماند.
استعفای وزرا باعث فلج شدن کابینه شد. حال آنها مجبورند دوباره با میانجیگری کشورهایی مانند ایران، ترکیه، سوریه و قطر، سر میز مذاکرات باز گردند. زیراکه تفاهم سوری – سعودی با دخالت آمریکا به شکست انجامید و مانع از حل مشکل شد.
نقش موضعگیری اخیر سیدحسن نصرالله را در روند ماجراها چه میدانید؟
او خطمشی و برنامههای آینده را مشخص کرد: حزبالله با قدرت به مسائل مربوط به دادگاه پاسخ خواهد گفت و در برابر مخاطرات پیشآمده کوتاه نخواهد آمد. آنها نشان دادند که نمیگذارند کابینهای که برای منافع مردم احترامی قائل نیست و کاری برای مردم و فقرا انجام نمیدهد، به راه خود ادامه دهد. به همین دلیل خط قرمزی را تعیین کرده که دولت آتی لبنان باید به آن احترام بگذارد. و این خطوطی که آینده را ترسیم میکرد، بسیار سرنوشتساز و جالب بود.
سرانجام این کشمکشها چه خواهد بود؟
من تفاهم روشن و واضحی را در آینده نزدیک نمیبینم. اما آهسته آهسته پروژه آمریکاییها نقش بر آب و جبهه مقاومت پیروز خواهد شد؛ زیرا از حمایت مردمی برخوردار است
Sorry. No data so far.