خبر عرضه سریال «مختارنامه» در بازار جشنواره بین‌المللی کن چند روزی است نقل محفل اهالی تلویزیون و منتقدان است. خیلی‌ها اعتقاد دارند این کار از اساس اشتباه است، چرا که از نظر سریال‌سازی چندان حرف خاصی در جهان برای زدن نداریم.
در این صورت رفتن به بازار کن و حضور در آن کار بیهوده‌ای است و شاید حتی تعبیر به یک کار صرفا تبلیغاتی برای داخل کشور شود. از سوی دیگر عده‌ای نیز معتقدند این کار توان ایران در سریال‌سازی را به جهان معرفی می‌کند حتی اگر هیچ خریداری نداشته باشد.
این در حالی است که این روزها تب دیدن سریال‌ها که از انواع و اقسام شبکه‌های ماهواره‌ای پخش شده و بعد به بازار نمایش خانگی راه یافته بسیار پر رنگ است.
این اتفاق، بسیار خوب است
ضیاء‌الدین دری یکی از کارگردان‌هایی است که تاکنون چند سریال درجه الف مثل «کیف انگلیسی» و «کلاه پهلوی» (در آینده‌ای نزدیک پخش خواهد شد) را ساخته است.
وقتی از او در مورد حضور یک سریال ایرانی درجه الف مثل «مختارنامه» در بازار کن پرسیدیم که آیا ما توان رقابت با سریال‌های خارجی درجه یکی که در بازار اینگونه جشنواره‌ها ارائه می‌شود را داریم یا نه، پاسخ داد: «بله که می‌توانیم رقابت کنیم. وقتی که یک سریال در بازار‌های خارجی درجه یک عرضه می‌شود تبدیل به محصول فرهنگی یک کشور می‌شود. هر کشوری در جهان استانداردهای خاص خودش را در زمینه فیلم‌سازی دارد.
حضور در این بازارها باعث می‌شود که خیلی‌ها بفهمند که استانداردهای سریال‌سازی درجه‌یک در ایران در چه حد و اندازه‌ای است. مثلا در مورد همین سریال «مختارنامه» به نظرم خیلی مهم است که خارجی‌ها حتی اگر محصول ما را خریداری نکنند، لااقل بدانند در ایران توانایی کار در پروداکشنی به این بزرگی با این همه لشکر و سیاهی لشکر وجود دارد. اینکه خارجی‌ها بفهمند که ما چقدر درزمینه جلوه‌های ویژه و به تصویر کشیدن جنگ و خونریزی و افکت‌های صوتی به‌مهارت رسیده ایم.
به نظرم خارجی‌ها با دیدن خیلی از ساختارهای استاندارد موجود در این سریال متعجب و حیرت زده خواهند شد. البته اینکه تلویزیون با قصد فروش و دریافت سود از اینگونه سریال‌ها به بازار رقابت برود بعید می‌دانم اتفاق خاصی بیفتد مگر سریال توسط کشورهای مسلمانی خریداری شود که با ما قرابت‌های فرهنگی و مذهبی دارند. البته تازه این خرید هم به شرطی اتفاق می‌افتد که در موضوع فیلم در کشورهای مسلمان اختلافی بین شیعه و سنی وجود نداشته باشد.
در کل به نظرم اینگونه بازارها که همه غول‌های سینما و تلویزیون جهان در آن حضور دارند می‌توانند برای شناخته شدن بیشتر توانایی‌های ما در زمینه‌های مختلف سریال‌سازی بخصوص بخش فنی آن خیلی مفید باشد. ضمن اینکه اگر بتوانیم این سریال هایمان را ارزان‌تر از باقی سریال‌ها عرضه کنیم، می‌توانیم این شانس را داشته باشیم که بالاخره چند نفر حتی در شبکه‌های کوچک دیگر کشورها این کار را ببیند و به نظرم این برای شروع یک اتفاق، خوب است.»
باید بتوانیم در این زمینه جهانی باشیم
دری روی این مسئله تاکید بسیار زیادی دارد که ما خواسته یا ناخواسته باید سریع‌تر به سمت رسیدن به استانداردهای جهانی و جذب مخاطب جهانی با توجه به حفظ فرهنگ خودمان حرکت کنیم.
او دلیل خود را برای این اصرار اینگونه بیان می‌کند: «ما حدود دو دهه است که سعی کرده ایم جوان‌های خود را با ترغیب به دیدن محصولات داخلی پرورش دهیم. این کار شاید تا چند سال پیش جواب می‌داد اما در چند سال اخیر و با هجوم ماهواره‌ها و دی وی دی در کشور و امکان دسترسی جوانان به فیلم‌ها و سریال‌های روز دنیا فقط در صورتی می‌توانیم مخاطب‌های جوان و وطنی خود را حفظ کنیم که بتوانیم سریال‌هایی به جذابیت خارجی‌ها بسازیم.
سریال‌هایی که در عین جذابیت تمام مفهوم فرهنگی مورد نظرمان را هم داشته باشد. در غیر این صورت در آینده‌ای نزدیک نه تنها در بازار جهانی موفق نخواهیم بود بلکه مخاطبان داخلی را هم از دست خواهیم داد. به نظرم باید در زمینه کارشناسی‌های جدی صورت بگیرد و دلایل محبوبیت این سریال‌ها را به دست آورد.»
اصل قضیه اشکالی ندارد
علی معلم تهیه‌کننده سینما که سابقه زیادی برای حضور در جشنواره کن و بازار‌های مختلف و حاشیه‌ای آن دارد، اصل این کار را بی‌اشکال و حتی تا حدودی خوب می‌داند. او در این رابطه گفت: «اول از همه باید مردم بدانند که حضور در بازار جشنواره کن به معنای حضور در جشنواره کن نیست.
این اتفاق هرسال رخ می‌دهد و تمام کشورها اجازه دارند محصولات خاصی از خود را برای عرضه جهانی به این بازار بیاورند. به دلیل مفاهیم خاص سریال‌های الف در ایران به جز معدودی از کشورها ما بیننده عام و جهانی نداریم و این یعنی که ما نمی‌توانیم ادعایی در بازار فروش جشنواره‌ای مثل کن داشته باشیم.
اگر ما با این دید جلو برویم که بخواهیم به وسیله حضور در بازار جشنواره‌ای مثل کن بازاریابی کنیم و کارمان را به قیمت بالا بفروشیم رفتن به بازار جشنواره‌ای مثل کن کاری بیهوده است، اما اگر فقط بخواهیم حضور داشته باشیم و به نوعی تبلیغ کنیم و حتی برای بهتر شناساندن سریال‌های خودمان به قیمت‌های پایین آن را عرضه کنیم به نظرم هیچ اشکالی ندارد که ما در اینگونه بازارها حضور داشته باشیم. در کل من احساس می‌کنم که رفتن به این جشنواره‌ها اگر سودی نداشته باشد مطمئنا ضرر هم نخواهد داشت.»
باید حرف‌مان جهانی شود
در عین حال علی معلم معتقد است با به وجود آوردن شرایطی می‌توان به فروش جدی‌تر سریال‌های ایرانی در سطح جهان فکر کرد: «من احساس می‌کنم اگر برخی ویژگی‌ها در آثار ما به وجود آید مطمئنا می‌شود به مخاطب جهانی برای آن بیشتر فکر کنیم.
اولین مسئله این است که بتوانیم نقاط مشترک خودمان را با بقیه پیدا کنیم. مثلا در همین زمینه «مختارنامه» ما می‌دانیم این مسئله با تمام مفاهیمش برای ما ایرانی‌ها و شیعیان جهان مسئله مهم است پس قاعدتا مخاطب عامه و جهانی ندارد ولی می‌توان یکسری از سریال‌ها را ساخت که موضوعش زبان مشترک بسیاری از کشورهاست.
حرفی که ما قرار است در یک سریال بزنیم باید دغدغه‌ای جهانی باشد و خیلی‌ها بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند. حتی اگر می‌خواهیم در مورد شخصیتی حرف بزنیم یا سریال بسازیم باید آن شخصیت در عرصه جهان شناخته شده باشد. به نظر شما زندگی خیلی از شخصیت‌های محلی و بومی ما که فقط ما آن‌ها را می‌شناسیم چه اهمیتی برای مردم دیگر نقاط جهان دارد؟ اگر می‌خواهیم روزی در عرصه سریال‌سازی جهانی حرکت کنیم و مخاطبان جهانی داشته باشیم باید به سمت ساخت زندگی افرادی از این مملکت برویم که در سراسر جهان آن‌ها را بشناسند مثل فردوسی یا خیام و حرف‌هایی از آن‌ها را مطرح کنیم که تمام مردم جهان آن‌ها را بفهمند و برایشان قابل درک باشد.
Sorry. No data so far.