صدها تن از اندیشمندان، نخبگان، اساتید حوزه و دانشگاه، پژوهشگران و مؤلفان آثار علمی، همراه با حضرت آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی، چهارشنبه شب در سومین نشست اندیشه های راهبردی جمهوری اسلامی، به تعامل فكری و بررسی ابعاد مختلف موضوع زن و خانواده پرداختند.
هدف نشست های اندیشه های راهبردی كه دو جلسه قبلی آن با موضوع «الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت» و «عدالت» برگزار شده است، ایجاد فضایی علمی و تخصصی برای تضارب آرا و اندیشه ها در جهت ایجاد گفتمان علمی و كاربردی و تصمیم سازی درباره موضوعات راهبردی و مورد نیاز كشور است.
در این نشست 4 و نیم ساعته صاحبنظرانی كه مقالات و پژوهشهای آنان از میان 188 مقاله رسیده به دبیرخانه نشست به عنوان آثار برتر شناخته شده، به بیان دیدگاهها و طرح نظریات خود پرداختند.
خانم دكتر نوابی نژاد استاد دانشگاه تربیت معلم به عنوان اولین سخنران نشست، در مقاله ای با نام آسیبها و الگوهای مطلوب خانواده به بررسی تغییرات منفی و مثبتی پرداخت كه نهاد خانواده در چند دهه اخیر شاهد بوده است.
این استاد دانشگاه تغییر در الگوی ازدواج، تغییر سبك زندگی برخی زوجها به واسطه افزایش تحصیلات و اشتغال زنان، تغییر نگرش در برخی افراد درباره مقدس بودن پیوند زناشویی، كاهش تمایل به فرزندان بیشتر، خشونت فیزیكی و روانی برخی مردان و تبلیغات ماهواره ای را از جمله آسیبهای موجود در موضوع زن و خانواده دانست.
دكتر نوابی نژاد با بیان شاخصه های الگوی مطلوب خانواده و بررسی عواملی همچون صمیمیت، انعطاف پذیری و «تعامل فكری در پویایی و سلامت خانواده» تأكید كرد: مطالعات جامعه شناختی، مشاهدات عینی و مطالعات غربی نشان می دهد رابطه معناداری میان دین و معنویت با سلامت روانی فردی – خانوادگی و اجتماعی وجود دارد كه باید در جامعه كنونی تقویت شود.
دكتر بانكی پور فرد استادیار دانشگاه اصفهان نیز در سخنان خود با بررسی تفاوت مقوله خانواده در الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت و الگوی توسعه غربی نتیجه گرفت برخلاف الگوی غربی، خانواده در نگاه اسلامی، سلول اصلی پیكره اجتماع به شمار می رود.
دكتر بانكی پور فرد با بیان آمارهای ازدواج و طلاق در سالهای اخیر، به بررسی علل افزایش نسبی سن ازدواج پرداخت و با انتقاد از روند برنامه های 5 ساله توسعه گفت: مشكلات اقتصادی – توسعه شهرنشینی و تمركز بر رفاه فردی از جمله موانع ازدواج است اما غالب این مشكلات ریشه اجتماعی و فرهنگی دارند كه باید برای آنها، چاره اندیشی كرد.
این پژوهشگر با چند پیشنهاد سخنان خود را پایان داد: منطبق شدن برنامه های توسعه با سیاستهای نظام درباره خانواده، وضع و اجرای قوانین تسهیل كننده ازدواج، عزم ملی برای نهضت خانواده سازی و آموزش مهارتهای زندگی به اعضای خانواده از مهمترین این پیشنهادها بود.
تعامل خانواده و دولت عنوان مقاله سخنران بعدی خانم دكتر علاسوند بود. دكتر علاسوند ظرفیت سازی در خانواده، اصلاح الگوی سبك زندگی و عاملیت خانواده را در روند دستیابی به سرمایه و اعتبار اجتماعی مهم خواند و با انتقاد از نسبی گرایی در ارزشها گفت نظام معنایی و هویتی خانواده نباید بر مبانی عرفی شكل گیرد.
دكتر علاسوند در تشریح الگوی مطلوب ارتباطی دولت با خانواده افزود: در شیوه غیرمستقیم این ارتباط، دولت به مسائلی همچون اقتدار بخشی به خانواده و حمایت از «پدر، مادر و همسر» می پردازد اما در شیوه مستقیم ارتباط، خانواده در هر گونه سیاست گذاری و برنامه ریزی سه قوه نقش محوری بر عهده می گیرد، و تسهیل عملكردهای خانوادگی، اتخاذ راه حلهای سیستمی و تقویت نهادهای هنجارساز خانواده بویژه آموزش و پرورش و رسانه در دستور كار جدی قرار می گیرد.
حجت الاسلام پیروزمند سخنران بعدی سومین نشست راهبردی هم اندیشی جمهوری اسلامی بود كه با عنوان «تكامل گرایی در مسئولیت اجتماعی زنان از منظر اسلام»، مقاله خود را ارائه كرد.
این محقق حوزه و دانشگاه با تشریح دیدگاههای مختلف درباره تكامل گرایی زنان گفت: تكامل گرایی زنان به معنای اهتمام به تربیت نسلی «متعهد، انقلابی، كارآمد و تكامل طلب» است و با تأكید بر مسئولیت پذیری اجتماعی برای اقامه قسط و عدل، نقش آفرینی زنان را در تعریف و تحقق سبك زندگی اسلامی – ایرانی تبیین می كند.
حجت الاسلام پیروزمند با اتكا به نظریه مطرح شده، این راهبردها را برای تحقق تكامل گرایی در مسئولیت اجتماعی زنان مطرح كرد: «انتخاب نظریه برتر در كاركرد اجتماعی زنان از طریق برگزاری كرسیهای آزاد اندیشی، آموزش فراگیر و تدریجی الگوی برتر و حمایتهای قانونی از فرصتهای شغلی متناسب با ویژگیهای طبیعی زن و مرد».
در ادامه نشست خانم دكتر میرخانی عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس به بیان دیدگاههای خود در زمینه «رسالت مادری، مقاصد شرعی، مكاتب و معاهدات بین المللی» پرداخت.
دكتر میرخانی با بررسی دیدگاه اسلام درباره رسالت عظیم مادر در حفظ دین، نقش مادر در حفاظت از نسل و نقش مادر در حفاظت عقلانی و تربیت اعضای خانواده گفت در مكاتب اومانیسم و فمینیسم، نقش مادر به شدت افول می یابد و جایگاه زن و مادر در حد یك عنصر مادی تنزل پیدا می كند.
این استاد دانشگاه برای تحقق رسالت حقیقی مادر پیشنهاد كرد مادران تحت حمایت بیمه بازنشستگی و از كارافتادگی قرار گیرند و فرهنگ سازی مناسب قرآنی درباره جایگاه مادر انجام شود.
خانم دكتر عظیم زاده عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق، دیگر سخنران سومین نشست راهبردی هم اندیشی در جمهوری اسلامی، موضوع تقابل فمینیسم و كاركردهای خانواده را برای سخنرانی خود انتخاب كرده بود.
وی جامعه پذیری كودكان، تداوم حیات خانواده، حمایت عاطفی، و تثبیت جایگاه اجتماعی را از جمله كاركردهای خانواده در علم جامعه شناسی خواند و گفت: فمینیسم به عنوان واكنشی در برابر فرهنگ قرون گذشته اروپا، آثار بسیار مخربی بر كاركردهای خانواده برجای گذاشته و عملاً به عاملی برای فروپاشی نهاد خانواده در غرب تبدیل شده است.
دكتر عظیم زاده تقویت همه جانبه نهاد خانواده را، راه حل اصلی بسیاری از مشكلات موجود دانست.
سخنران بعدی این نشست خانم دكتر جمیله علم الهدی دانشیار دانشگاه شهید بهشتی بود. وی در تشریح تغییر اصول سیاستگذاری در حوزه آموزش زنان گفت: این سیاستگذاری باید بر پذیرش تفاوتهای فطری و طبیعی جنسیتی استوار باشد چرا كه در غیر اینصورت سبب محرومیت مضاعف زنان خواهد شد.
دكتر علم الهدی با تأكید بر لزوم درنظر گرفتن مزیتهای نسبی در آموزش زنان افزود: عدالت جنسیتی در مفهوم عمیق خود باید به عنوان یك هدف آموزشی مورد توجه كامل قرار گیرد.
خانم زعفرانچی سرپرست گروه بررسی مسائل زنان در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در مقاله خود با عنوان «زنان مسلمان و شیوه های تأثیرگذاری در نظام بین الملل» به بررسی تأثیر حضور زنان مسلمان بخصوص در قالب سازمانهای غیردولتی، نشست های بین المللی و ارائه دیدگاههای اسلام پرداخت.
در این مقاله با اشاره به دو دیدگاه متحجرانه و غربی درخصوص زن و خانواده و تبعات منفی آن برای زنان در جهان تأكید شده است: باید با طرح ادبیات جدید در حوزه زنان كه دارای ویژگیهای برگرفته شده از اصول و دستورات اسلام است، گفتمان جذاب اسلامی را در مجامع بین المللی مطرح كرد.
خانم زعفرانچی در مقاله خود چند پیشنهاد نیز ارائه كرد. تلاش جدی و همه جانبه برای احیای كانون خانواده در اسناد جهانی و حضور فعال و برنامه ریزی شده در عرصه های بین المللی برای اصلاح و بازنگری اسناد جهانی، از جمله این پیشنهادها بود.
خانم صابری نیز در این نشست در مقاله ای با عنوان «مقایسه تطبیقی دو رویكرد مكتب اسلام و فمینیسم به تأمین امنیت اقتصادی زنان» دیدگاه مكاتب فكری الهی و غیرالهی درخصوص امنیت اقتصادی زنان را تشریح كرد.
خانم صابری با اشاره به اینكه اسلام جایگاه زن را در خانواده و اجتماع بصورت توأمان در نظر گرفته، به آسیب شناسی وضعیت امنیت اقتصادی زنان در كشور بویژه خلاءهای قانونی ، وورد بی رویه زنان به مشاغل كاذب، و كمرنگ شدن نقش زن در خانواده پرداخت.
حجت الاسلام زیبایی نژاد مسئول دفتر مطالعات و تحقیقات زنان حوزه علمیه قم، به عنوان آخرین سخنران نشست، در مقاله ای تحت عنوان «الزامات فقهی اساسی در تدوین الگوی اسلامی زن و خانواده» به بررسی نقش فقه حكومتی و راهبردی در نظام اسلامی و پویایی و قابلیت های اجتماعی آن پرداخت و نتیجه گرفت: فقه حكومتی و راهبردی، قدرت الگوسازی بویژه در عرصه زن و خانواده را دارد.
در سخنان آقای زیبایی نژاد آسیب های موجود در نگرش های فقهی از جمله، غلبه نگرش انتزاعی، جزء نگری، ضعف حساسیت نسبت به اعتقادات و اخلاق و كم توجهی به مناسبات نهادهای حقوقی، مورد توجه قرار گرفت و بر لزوم بازتولید فقه و تبیین فقه حكومتی برای اداره اجتماع تأكید شد.
پس از سخنان ده نفر از استادان و صاحبنظران، اندیشمندان و متفكران حاضر در سومین نشست راهبردی، به نقادی مباحث مطرح شده و بحث و تضارب آرا درباره مقالات ارائه شده پرداختند. سخنرانان نشست نیز ضمن پاسخگویی، از مطالب ارائه شده دفاع علمی كردند.
در ابتدای این دیدار دكتر واعظ زاده دبیر نشست اندیشه های راهبردی گزارشی از فعالیت دبیرخانه این نشستها بیان كرد و گفت: در یك سال گذشته دو نشست با موضوع الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت و عدالت برگزار شده است كه این مباحث در مراكز علمی و دانشگاهی انعكاس یافته و نشستهایی در امتداد این موضوعات برپاه شده است.
دكتر واعظ زاده با اشاره به اهمیت نقش رسانه ها در عمومی شدن موضوعات مطرح شده در نشستها افزود: مجموعه مباحث گذشته نشستهای راهبردی به صورت مدون منتشر شده است كه گنجینه ارزشمندی از نظرات اساتید محترم دانشگاه و حوزه و منبع خوبی برای محققان است.
Sorry. No data so far.