نهمین انتخابات مجلس شورای اسلامی در دهه چهارم پیروزی انقلاب اسلامی ایران میتواند، یکی از پرشکوهترین، رقابتیترین و در همین حال حساسترین انتخاباتی باشد که پیامدها و تأثیرهای مهمی بر امنیت ملی کشور در بر داشته باشد.
انتخابات برخوردار از مجموعهای از ظرفیتهای تهدیدزا و فرصت آفرین است. از یک طرف این انتخابات شاخصی برای ارزیابی ظرفیتهای نافرمانی مدنی و قدرت بسیج اجتماعی جریانهای تجدید نظرطلب است و از طرف دیگر سطح مقبولیت، کارآمدی و مشارکت سیاسی مردم را به نمایش میگذارد. به عبارتی، انتخابات مجلس نهم میتواند به ویژه در شرایط حساس فعلی، هم میزان واگرایی سیاسی و هم میزان همگرایی سیاسی را به نمایش بگذارد و یا میتواند، میزان چالشهای امنیتی کشور و میزان قدرت نرم نظام جمهوری اسلامی را به نمایش گذارد.
رهبر معظم انقلاب تاکنون سه بار در ظرف ماههای اخیر در مورد توطئهها و چالشهای امنیتی دشمن هشدار دادهاند. از منظر بروز چالشهای امنیتی برای انتخابات مجلس نهم، بخشی از چالشهایی را که برای این انتخابات میتوان فرض کرد، همان چالشهایی است که به نوعی بر امنیت ملی ایران نیز مترتب است و بخشی از آن نیز ناشی از ماهیت محلی و منطقهای انتخابات مجلس است.
برخی از مهمترین چالشهای امنیتی در سطح احزاب را در موضوعات زیر میتوان برآورد کرد:
۱- افزایش تنش بین احزاب و جناحهای سیاسی درون حاکمیت
فضای پیش رو و قبل از انتخابات مجلس نهم فضایی همراه با ابهام، پیچیدگی و دارای نوعی نبود انسجام بین جناحهای مختلف سیاسی است. از این لحاظ، این انتخابات از سه ویژگی جدید برخوردار است که آن را متفاوت از انتخابات پیشین مجلس میکند.
نکته اول به آرایش جریانها و احزاب سیاسی بر میگردد که برخلاف انتخابات قبل قابل پیش بینی و مهندسی نیست. در انتخاباتهای قبلی، رقابت اصلی برای تصاحب کرسیهای مجلس بین سه جریان و جبهه چپ- اصلاح طلب، جریان راست- اصول گرا و احزاب و کاندیداهای مستقل وجود داشت و این جناحها چند ماه قبل از انتخابات تمام برنامهها و راهبردهای انتخاباتی خود را اعلام کرده و حتی فهرستهای اولیه خود را برای رقابت در انتخابات مجلس اعلام میکردند.
اما در انتخابات حاضر به لحاظ حضور جریانهای سیاسی دو اتفاق افتاده است؛ نخست اینکه مسائل و چالشهای انتخابات ریاست جمهوری ۸۸ موجب شد، بخش مهمی از جناح چپ و اصلاح طلب به لحاظ مواضع انتخاباتی در برابر نظام دچار دگردیسی شود و بخشی نیز رو در روی نظام قرار گیرد. به این خاطر، با برخی محدویتهایی که در عرصه سیاسی و اجتماعی مواجه شده است، موضع انفعال و تحریم را در انتخابات پیش گرفته است و احتمال اینکه در قالب جبهه سیاسی به ارائه فهرست انتخاباتی اقدام کند، کم است.
نکته دوم به برخی تحولات در درون اصول گرایان بر میگردد. اصول گرایان که معمولاً در انتخابات مجلس به صورت متحد شرکت میکردند، در این انتخابات با توجه به احتمال حضور نیافتن جناح چپ اصلاح طلب دچار آشفتگی و انشقاق سیاسی شده و در قالب ائتلافهایی مانند جبهه متحد اصول گرایی و جبهه پایداری حضور مییابند. به لحاظ امنیتی، چنانچه این تنوع حضور، با درگیری و تقابلهای جدی سیاسی توأم شود، این انشقاق میتواند اختلاف در بین شخصیتها و حتی نهادهای حاکمیتی نظام را افزایش داده و همبستگی بین احزاب و جریانهای درون حاکمیت و نظام را تضعیف کند. افزایش تنش بین جناحهای درون حاکمیت همراه با عدم مشارکت جریانهای چپ که قبلا بخشی از جناحهای سیاسی نظام را تشکیل میدادند، میتواند زنگ هشداری در مقابل طمع ورزیهای بیگانگان باشد.
اما نکته سوم به پدیده جدید در انتخابات مجلس نهم بر میگردد و آن درگیر شدن دولت در انتخابات مجلس است. برخلاف انتخابات پیشین که دولت به صراحت رقیبی برای دیگر جریانهای سیاسی در انتخابات محسوب نمیشد، در انتخابات حاضر، جریان دولتی ضلع مهمی در رقابتهای انتخاباتی به شمار میرود که این امر به لحاظ امنیتی میتواند پیامدهای متعددی را در پی داشته باشد.
۲- پیامدهای امنیتی ظهور و فعالیتهای انتخاباتی جریانهای فتنه
با شکست جریان فتنه در انتخابات سال ۸۸، این جریان در حال حاضر فاقد انسجام لازم است. با این حال، در آستانه انتخابات مجلس نهم، به نظر میرسد تقسیم کار و تلاشهای چند گانه از سوی این جریان اجرا میشود. این جریان با بهرهگیری از گسست ایجاد شده توسط حلقه انحرافی و گسست احتمالی بین اصولگرایان، درصدد است که از فرصت انتخاباتی مجلس نهم برای احیا و بازسازی خود جهت بازگشت به قدرت استفاده کند.
گروهی از این جریان برای فشار به نظام بر «رویکرد تحریم» در انتخابات تاکید دارند. تا از این طریق به بازسازی شبکه اجتماعی خود در داخل و خارج پرداخته و به زعم خود از نظام مشروعیت زدایی کنند.
گروهی نیز با تاکید بر بهره گیری از فرصت انتخابات، «رویکرد مشارکت فعال» را در انتخابات در پیش گرفتهاند.
به عبارتی، لیدرهای جریان اصلاحات، برای تحقق اهدافشان در تصاحب کرسیهای مجلس، در وهله نخست کسب آرای لازم و در صورت شکست، برهم زدن زمین بازی و تکرار وقایع فتنه۸۸ را در دستور کار قرار دادهاند و به همین علت از هم اکنون بحث تقلب در نتایج انتخابات آینده را در رسانههای خود به شکل فراگیر مطرح میکنند.
در این رابطه مقامات امنیتی تاکید دارند که دشمنان در مقابله با امنیت انتخابات دو خط را دنبال میکنند؛
نخست اینکه اگر سطح مشارکت مردم بالا بود برای ایجاد بحران، تمرکز اصلی را روی کیفیت انتخابات و تشکیک در سلامت آن خواهند برد و طرحهایی از جمله موضوع تقلب را مطرح خواهند کرد، از سوی دیگر، اگر سطح مشارکت پایین باشد، تلاش کنند که تحریم انتخابات را دنبال کنند و با این موضوع، سیاست مشغول سازی ما را دنبال کنند.
ظهور حلقه انحرافی در ساختار قدرت نیز یکی از ویژگیهای این دوره است. هدف اصلی این جریان، استمرار حضور و توسعه در حاکمیت و تحمیل مطالبات خود به نظام است. این جریان، مختصات فکری ویژهای دارد که مواضع و رفتارهای آن نشان داده که با وجود ظرفیتها و مدلهای رفتاری متفاوت این جریان با جریان فتنه، به لحاظ رویکرد نظری، گفتمان و اهداف با آن جریان فتنه همپوشانیهایی دارد.
مهمترین چالش پیشرو از طریق این جریان، تلاش برای تاثیرگذاری بر فرایند انتخابات به ویژه در شهرهای کوچک برای تصاحب کرسیهای انتخاباتی مجلس نهم است. حلقه انحرافی بر اساس تحلیلهای خود دو طیف، یا دو دهک و یا دو طبقه را مورد توجه خود قرار داده و میکوشد با تجمیع آنان به خواستهای اساسی خود دست یابد. این دو طیف عبارتاند از: بخش «تودهای» و «نخبگان» جامعه.
۳- تردید افکنی و شبهه پراکنی در مورد سلامت انتخابات (تشکیک سلامت انتخابات)
این مورد یکی از مهمترین و جدیترین چالشها انتخابات نهم است و در سطح گروههای مخالف جمهوری اسلامی، در صورت القای شبهه در سلامت انتخابات و تردید در اینکه رای شما به حساب نیامده، بیثباتی و چالش در سطح ملی، توزیع و به سطح شهرستانها منتقل و در صورت فراگیری آن مهار و کنترل آن پیچیدهتر خواهد شد. این ترفند هم در تبلیغات رسانههای خارجی ضد انقلاب و هم در مواضع و مقاصد گروههای مخالف داخلی قابل تشخیص است.
Sorry. No data so far.