۱. بدون شک یکی از اقدامهای بسیار خوب دولت دهم در جهت بسط عدالت آموزشی، یکسان سازی آزمون دکتری تخصصی تمام دانشگاههای کشور بهجای برگزاری مجزای این آزمون در هر دانشگاه است. این رویه مثبت که از سال گذشته آغاز شده است، موجب شده تا دهها داوطلب فارغ التحصیل مقطع کارشناسی ارشد، ذیل آزمونی هماهنگ، منسجم و بدون تبعیض محک بخورند و در این فرآیند، بهترینها راهی مصاحبه و در نهایت مقطع دکتری شوند.
البته برگزاری آزمون دکتری به این شکل، خالی از آسیب نیز نبوده است. چالشهایی که در آزمون امسال که در جمعه ۲۵/۱/۹۱ برگزار شد، وجود داشت، کمتر از آزمون پارسال بود اما در عین حال برخی از این معایب که بعضا بسیار بزرگ هم مینمایند، همچنان پابرجاست. بزرگترین آسیبی که برای کنکور دکتری هماهنگ فعلی میتوان بر شمرد، تستی بودن تمام سوالهای این آزمون است.
موسسات عریض و طویلی که در دورههای کارشناسی و کارشناسی ارشد با شیوههایی خاص مانند آموزش کپسولی، مرور سطحی و غیرمنسجم دروس و ترفندهای تست زنی و قس علی هذا مشتریانشان را راهی دانشگاه میکنند، خوشبختانه تاکنون به دلیل پراکنده و تشریحی بودن آزمون دکتری فعالیت جدی و بسیطی را آغاز نکردهاند، اما ادامه رویه کنونی در تستی بودن آزمون دکتری به احتمال زیاد منجر به آن خواهد شد تا موسسات مذکور دامنه کاسبیشان را به این دوره نیز توسعه دهند و به این ترتیب، بسیاری از خروجیهای آزمون دکتری نیز از سطح سواد کافی و مناسبی برخوردار نباشند و ذهنهای تحلیل گر و مستعد نتوانند جایگاهی در میان برگزیدگان پیدا کنند.
۲. هیچ مسئولی در حوزه آموزش عالی کشور تردیدی ندارد که مقوله «تولید علم» یکی از مهمترین رسالتهای این حوزه محسوب میشود. از سویی یکی از موانع عمده در راه پژوهشگری و تولید علم در ایران، دشوار بودن فعالیتهای پژوهشی و سختگیریها و احیانا برخی باند بازیهای تعدادی از مجلات علمی کشور و نیز ناچیز بودن ما به ازا و نتیجه خارجی در قبال یک تحقیق موفق است که این عوامل موجب میشود تا یک دانشجو از انگیزه کافی برای تحقیق و جستجوگری برخوردار نباشد.
۳. ایراد مطروحه در بخش اول و دوم این مطلب را با یک ابتکار نو و فوق العاده موثر میتوان خنثی کرد و سرعت واقعی رشد علم را بهطور تصاعدی افزایش داد. راهکاری که اجرایش برای مسئولان آموزش عالی و سازمان سنجش چندان دشوار نیست اما بازدهی آن احتمالا خیره کننده خواهد بود.
شرح پیشنهاد نگارنده عبارت است از آنکه وزارت علوم در رایزنی با استادان مطرح هر رشته و نیز مسئولان کشور در بخشهای مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و… هر سال مهمترین مشکل مبتلابه مطرح در هر رشته را شناسایی و چند ماه قبل از برگزاری آزمون دکتری، آن را به عنوان سوال امتحان دکتری هر رشته در رسانههای عمومی طرح کنند و از داوطلبان این رشتهها بخواهند تا ظرف این چند ماه راجع به مسئله مزبور از راههای مختلف، تحقیق و پژوهش کنند و یافتههای خود را روز آزمون روی کاغذ امتحان بیاورند.
در شیوه یادشده میتوان بخشی از بارم بندی آزمون دکتری را به این تحقیقات اختصاص داد و یا آنکه نمره تشویقی قابل توجهی برای آن درنظر گرفت تا آسیبهای آزمون چهارگزینهای قدری تقلیل یابد. ضمنا از آنجا که تب دکتری سال به سال در حال داغتر شدن است و تعداد روزافزونی از فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد، سخت به دنبال موفقیت در ورود به این مقطع هستند، انگیزه و اشتهای کافی برای انجام هرچه بهتر و دقیقتر پژوهشهایی که بسیار هم مورد نیاز کشور است، وجود دارد و به این ترتیب ظرف مدت بسیار کوتاهی، منابع فوق العاده غنی و پر بار علمی در هر رشتهای ایجاد و جمع آوری خواهد شد.
این ابتکار شاید کمی کار متولیان امر در تصحیح اوراق را دشوار کند اما تاثیر زیاد آن در جهش علمی کشور در ابعاد مختلف، هزینهها را ناچیز میکند.
Sorry. No data so far.