سینمای ایران روزهای خوبی را پشت سر نمی‌گذارد. برخوردهای سلیقه‌ای که طی ۳ دهه از افراط تا مرز تفریط رفته و برگشته حالا حال و روز سینما را در وضعیت قرمز قرار داده است. بعد از منصرف شدن سازندگان فیلم سینمایی «برف روی کاج‌ها» از اکران فیلمشان در این مقطع سازندگان فیلم سینمایی «چک» ساخته کاظم راست گفتار هم تصمیم مشابهی گرفتند تا چینش فیلمهای دوم عید نوروز ترکیبی عجیب و غریب باشد. شاید بررسی کمی و کیفی تمام توقیفی‌های ۲ سال اخیر بتواند نمایی باز را از این وضعیت نشان دهد.
گزارش یک جشن
شاید بتوان «گزارش یک جشن»، «خیابان‌های آرام»، «خانه پدری»، «پاداش»، «آیینه‌های روبرو» را از مشهور‌ترین و البته تازه‌ترین فیلم‌هایی دانست که تکلیف اکران عمومیشان هنوز نامشخص است.
ابراهیم حاتمی کیا که «به رنگ ارغوان»اش به دلیل برخی حاشیه‌های پیش آمده برای اکرانش، چند سالی به نمایش درنیامد و سرانجام اکران شد؛ این بار با نمایش عمومی «گزارش یک جشن» به مشکل برخورده است؛ حتی اگر جواد شمقدری زمانی گفته باشد که فیلم حاتمی کیا توقیف نیست.
«گزارش یک جشن» محصول سال ۸۹ است که بر اساس گفته تهیه کننده آن، از مسایل ملتهب جامعه سخن به میان می‌آورد و به مساله جوانان به عنوان یکی از بحران‌های امروز جامعه می‌پردازد. فیلم یکی از صریح‌ترین موضع گیری‌های فیلم ساز نسل دوم انقلاب در برابر اتفاقات سال ۸۸ به حساب می‌آید و از این روز و به دلیل نماد سازی‌های داخل فیلم هنوز خبری از اکران این فیلم در سینما‌ها نیست. در «گزارش یک جشن»، رضا کیانیان، رویا تیموریان، مریلا زارعی، طناز طباطبایی، بهروز شعیبی، اصغر نقی‌زاده، شبنم مقدمی، سیامک صفری، سیامک احصایی، هدی ناصح، زهیر یاری و با هنرمندی داریوش ارجمند و با حضور گروهی از هنرجویان رشته تئا‌تر و نمایش به ایفای نقش پرداخته‌اند.
خیابان‌های آرام
«خیابان‌های آرام» کمال تبریزی یکی دیگر از فیلم‌هایی است که نتوانست مهلت نمایش بگیرد که البته وضعیتی بهتر از «گزارش یک جشن» دارد. این فیلم سینمایی پروانه نمایشش را گرفته است و حتی چندین نوبت هم مهلت اکران آن در شورای صنفی نمایش مشخص شد؛ البته با شرایطی خاص اما در فرصتی که برای اکرانش تعیین شده بود هم بازهم اکران نگرفت.
اسفند ماه در حالیکه پیش بینی می‌شد، فیلم «خیابان‌های آرام» کمال تبریزی اکران شود، این کارگردان در گفت‌و‌گویی کوتاه گفته بود: امروز باخبر شد «خیابان‌های آرام» با اینکه ظاهرا پروانه نمایش هم دارد تا اطلاع ثانوی به نمایش عمومی درنخواهد آمد و بازهم ظاهرا جلوی نمایش آن گرفته شده است.
تبریزی شرایط اکران «خیابان‌های آرام» را شبیه شرایط چند سال قبل «به رنگ ارغوان» توصیف و همچنین مطرح کرده بود: «خیابان‌های آرام» نیز فعلا به سرنوشت «پاداش» دچار شده است، با این تفاوت که یکی پروانه نمایش دارد و دیگری کماکان بدون پروانه است، هرچند که داشتن پروانه یا نداشتن آن توفیر چندانی ندارد. این فیلم برای مجوز پروانه ساخت، لوکیشن خود را به کشور ارمنستان تغییر داد و برای مجوز اکران عمومی دوباره صداگذاری شد.
«خیابان‌های آرام» هم در بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد. این فیلم که در ارمنستان جلوی دوربین رفته است داستان طنزی را روایت می‌کند که در آن حسن معجونی، نیکی کریمی، لعیا زنگنه، محمد رضا فروتن، رضا داود‌نژاد، و جمع دیگری از بازیگران ایفای نقش‌هایی را برعهده دارند. پرداخت طنزآمیز به اتفاقات سال ۸۸ و مسائل سیاسی داخل ایران در یک کشور خارجی از مهم‌ترین مسائلی است که موجب شده است حساسیت‌ها برای اکران این فیلم زیاد باشد.
پاداش
کمال تبریزی، فیلم به نمایش در نیامده دیگری هم به نام «پاداش» دارد که خبر توقیف آن را وزیر ارشاد شخصا اعلام کرد.
فیلم سینمایی «پاداش» داستان یکی از مدیران میانی دولت است که به ماموریت‌های خارجی متعدد می‌رود. تا اینکه در یک نوبت او را برای تشویق به سفر حج می‌فرستند اما در این سفر برخلاف تصور او که انتظار دارد مانند یک مدیر دولتی با او برخورد شود، این اتفاق نمی‌افتد.
وزیر ارشاد در دی ماه سال ۸۸ درباره این فیلم گفته بود: «فیلم‌هایی که با خط قرمز و معیارهای اسلامی و ایرانی همخوانی ندارند؛ قابلیت نمایش ندارند و بنابراین توقیف می‌شوند.» در این فیلم حسن معجونی، آتیلا پسیانی، صابر ابر، بهمن زرین‌پور، آشا محرابی، رضا بهبودی، روح ا… حق گوی لسان، اصغر نقی‌زاده، بهنام وطن و مرحوم احمد آقالو به ایفای نقش پرداخته‌اند.
«پاداش» قصه یک مسئول مملکتی است که راهی سفر حج می‌شود و در این بین اتفاقات و تناقضاتی رخ می‌دهد که موقعیت‌های طنز را به وجود می‌آورد. یکی از دلایل توقیف فیلم تا به امروز حرکت فیلم تبریزی روی خط قرمز اعلام شده است و احتمالا تا سال‌ها فرصت نمایش آن به وجود نخواهد آمد.
خانه پدری
«خانه پدری» کیانوش عیاری هم موضوعی اجتماعی دارد. این فیلم که یازدهمین اثر بلند سینمایی کیانوش عیاری است، وقایع خود را از ۱۳۱۰ آغاز می‌کند و آن‌ها را تا امروز ادامه می‌دهد. «خانه پدری» نتوانست حتی در جشنواره فیلم فجر نیز حاضر شود و این در حالی است که موسسه ناجی هنر تهیه کننده آن است. مهدی هاشمی، شهاب حسینی، مهران رجبی، ناصر هاشمی، مینا ساداتی، نازنین فراهانی، حسین فلاح و… بازیگران اصلی «خانه پدری» هستند.
فیلم درباره رخ دادن یک قتل در یک خانه قدیمی است که بعد از سال‌ها واقعیت یک فاجعه انسانی خودش را نشان می‌دهد. یکی از دلایلی که فیلم تا به امروز نتوانسته است رنگ پرده را ببیند صحنه‌های به شدت تلخ و دلهره آور فیلم است که حتی برخی کار‌شناسان شدت واقع گرایی آن را تا حدی توصیف می‌کنند که می‌تواند در روحیه مخاطب تاثیرات مخربی بگذارد. فیلم با اصلاحیات عریض و طویلی مواجه است که کارگردان آن حاضر به انجام آن نیست.
کیانوش عیاری در گفت‌و‌گو با CHN درباره وضعیت فیلمسازی خود و وضعیت حرفه ای‌اش می‌گوید: «فعلا اصلا در شرایط مناسب روحی خوبی نیستم. آنقدر در این مدت از این اتفاقات رنج دیدم که دیگر میلی به فیلمسازی ندارم. باید فعلا مدتی از همه چیز دور باشم. شاید بتوانم شرایط جدید را درک کنم.»
فرزند صبح
اما وضعیت «فرزند صبح» کمی با سایر فیلم‌هایی که اجازه اکران عمومی پیدا نکرده‌اند، متفاوت است. این فیلم که پس از چندین سال بالاخره با کارگردانی بهروز افخمی به جشنواره بیست و نهم فجر رسید، با انتقادات اصحاب رسانه و منتقدین روبرو شد. «فرزند صبح» مقطع کودکی (تا هفت سالگی) حضرت امام خمینی (ره) و همچنین بخش‌هایی از ۶۳ سالگی ایشان در ۱۵ خرداد سال ۴۲ را روایت می‌کند و ساخت آن چیزی در حدود دو میلیارد تومان هزینه داشته است، اما منتقدین و اصحاب رسانه پس از حضور در کنفرانس خبری افخمی در جشنواره فجر دو سال قبل، انتقادهای شدیدی را نسبت به فیلم مطرح کردند. درحالیکه بهروز افخمی همچنان تاکید دارد با تدوین مجدد، فیلم اثر قابل قبولی خواهد شد.
در «فرزند صبح» عبدالرضا اکبری، آتیلا پسیانی، هادی دیباجی، آرمان ایرانپور و هدیه تهرانی به ایفای نقش پرداخته‌اند.
من مادر هستم
«من مادر هستم» به کارگردانی فریدون جیرانی هم در سال ۸۹ ساخته شده است و در آن باران کوثری، حبیب رضایی، هنگامه قاضیانی، فرهاد اصلانی، امیرحسین آرمان و پانته آ بهرام بازی کرده‌اند. این فیلم داستان یک خانوادهٔ طبقهٔ متوسط است که در یک شرایط بحرانی به بررسی و ارزیابی زندگی خود می‌پردازند.
اما درحالیکه «من مادر هستم» جزو فیلم‌هایی است که هنوز رنگ پرده را ندیده است اما گفته می‌شود با تغییراتی که در این فیلم داده شده بزودی اکران می‌شود.
فیلم‌هایی هم هستند که نه در یکی دو سال گذشته، بلکه از ساخت آن‌ها چند سالی می‌گذرد اما بازهم نتوانسته‌اند در اکران عمومی قرار بگیرند. «زادبوم» به کارگردانی ابوالحسن داودی، «زمهریر» به کارگردانی علی رویین تن، «پوسته» مصطفی آل احمد و «صد سال به این سال‌ها» ی سامان مقدم و «آیینه‌های روبرو»
زادبوم
شاید بتوان گفت که «زادبوم» هم در میان فیلمهای اکران نشده، وضعیت ویژه و خاصی دارد؛ چرا که این فیلم توانسته بود در بیست و هفتمین جشنواره فیلم فجر تندیس سیمرغ بخش نگاه ملی جشنواره را هم بدست بیاورد. فیلم سینمایی «زادبودم» روایتگر زندگی کنونی سه نسل از یک خانواده ایرانی است که در سه کشور متفاوت زندگی می‌کنند و هر کدام با مشکلی روبرو هستند. عزت ا… انتظامی، مسعود رایگان، رؤیا تیموریان، پگاه آهنگرانی و بهرام رادان در این فیلم به ایفای نقش پرداخته‌اند.
ابولحسن داوودی در گفت‌و‌گو با CHN درباره عدم اکران این فیلم گفت: «هیچ‌گاه جواب درستی به ما ندادند. فیلم در ظاهر اصلا توقیف نیست. فقط می‌گویند در چند سینمای محدود باید اکران شود. در این شرایط دور از عقل و منطق است که بخواهم فیلم را بسوزانم. ترجیح می‌دهم فعلا در کشوی می‌زم خاک بخورد تا در این شرایط رنگ پرده را ببیند.»
زمهریر
اما حکایت «زمهریر»؛ این فیلم در هنگام حضور در بیست و هشتمین جشنواره فیلم فجر انتقادات تند اصحاب رسانه و منتقدین را در پی داشت و گویا صحنه‌های این فیلم که گفته می‌شود مضامینی مرتبط با «نگاه غیراخلاقی به دفاع مقدس و توهین به شهدا» داشته است باعث شده است که «زمهریر» فعلا به نمایش درنیاید.
فیلم با نشان دادن یک فرمانده جنگ که مشغول به دوره گردی و نواختن ساز در خیابان‌ها است نگاهی خاص به مقوله جنگ و دفاع هشت ساله ایران دارد.
هفت و پنج دقیقه
محمدمهدی عسگرپور که چندماهی است با مسائل مربوط به خانه سینما روبرو است هم فیلمی دارد که هنوز به نمایش در نیامده است. «هفت و پنج دقیقه» که در سال ۸۷ ساخته شده است مضمونی اجتماعی دارد و به موضوع مهاجرت می‌پردازد. رضا کیانیان تنها بازیگر ایرانی این فیلم است که بر اساس فیلمنامه فرهاد توحیدی در فرانسه ساخته شده است. این فیلم داستان زندگی سه زن که در آستانه فروپاشی روحی و خودکشی‌اند را روایت می‌کند و در بیست و هفتمین جشنواره فیلم فجر نیز حضور داشت.
پوسته
مصطفی آل احمد یکی از کارگردانانی است که در عرصه مستند جوایز بسیاری را کسب کرده، اما همچنان اولین ساخته سینمایی‌اش به نمایش درنیامده است. «پوسته» محصول سال ۸۷ است که محمد آفریده آن را تهیه کرده و درآن حمید فرخ‌نژاد، الناز شاکردوست، مریم کاویانی، حمیدرضا فلاحی و امیر غفارمنش به ایفای نقش پرداخته بودند. این فیلم هم مضمونی اجتماعی دارد و داستانش درباره یک زندانی محکوم به مرگ است که پس از اثبات بی‌گناهی‌اش آزاد می‌شود و بلافاصله در شرایطی قرار می‌گیرد که شواهد می‌تواند او را یک بار دیگر روانه زندان کند.
صد سال به این سال‌ها
سامان مقدم «صد سال به این سال‌ها» را با حضور رضا کیانیان، فاطمه معتمدآریا، پرویز پرستویی و علی قربان‌زاده ساخته است. داستان فیلم روایتگر زندگی زنی به نام «ایران» است که در طول سی سال متوجه ضربات و لطمات بزرگی در زندگی شخصی‌اش می‌شود و اعضای خانواده‌اش را از دست می‌دهد. گفته می‌شود تنها اشکال فیلم نام شخصیت اصلی فیلم به نام «ایران» با بازی فاطمه معتمدآریا است که باید عوض شود و چون تحت هیچ عنوانی این اتفاق نمی‌تواند بیافتد عملا فیلم امکان اکران خود را از دست داده است.
آینه‌های روبرو
«آینه‌های روبرو» هم از فیلم‌هایی است که در جشنواره دو سال قبل فیلم فجر مورد تقدیر قرار گرفت و جوایزی را به خود اختصاص داد اما این فیلم هنوز نتوانسته است، اکران شود. «آینه‌های روبرو» به کارگردانی نگار آذربایجانی و تهیه کنندگی فرشته طائرپور داستان دختری را روایت می‌کند که در پی تغییر جنسیت خود است، اما او با مخالفت شدید خانواده روبرو می‌شود.
طائرپور با گلایه از شرایط اکران پیش از این گفته بود: «نمی‌خواهم «آیینه‌های روبرو» را چون فیلمی مازاد بر نیاز نمایش اکران کنم.»
وی با اشاره به شرایط اکران، یادآور شده بود: «قبلا هم گفته بودم که به اکرانی توهین آمیز برای «آینه‌های روبرو» تن نخواهم داد و با توجه به ارزش‌های فیلم و همچنین قابلیت‌هایش در جذب مخاطب، حاضر نخواهم شد که آنرا چون فیلمی مازاد بر نیاز نمایش، در سالن‌های نصفه و نیمه و بی‌رغبت به نمایش اینگونه فیلم‌ها اکران کنم. به خاطر همین حساسیت بود که تصمیم گرفتم پخش این فیلم را به دفتر دیگری واگذار نکنم تا از تن دادنش به چنین شرایطی گله‌مند شوم.»
نیلوفر
طائرپور در مقام تهیه کننده فیلم به نمایش در نیامده دیگری هم به نام «نیلوفر» دارد.
شاید برخی از فیلمهای لیست بالا توانسته باشند در جشنواره‌های مختلف به نمایش درآیند اما «نیلوفر» گویا مشکلی فرا‌تر از آن‌ها دارد؛ چرا که اداره نظارت و ارزشیابی حتی از نمایش «نیلوفر» در جشنواره فیلم کیش هم جلوگیری کرد و البته دلیل آن را نداشتن پروانه نمایش توسط این فیلم دانست؛ دلیلی که موجب اعتراض فرشته طائرپور تهیه کننده آن شد چراکه او معتقد بود فیلم دو سه سال است که مجوز نمایش دارد.
فرشته طائرپور تهیه کننده ایرانی این فیلم سرانجام خبرداد: «پس از چهارسال توقیف فیلم سینمایی «نیلوفر» در ایران و محرومیت آن از هرگونه نمایش در سینما‌ها یا شبکه‌های ویدیویی و تلویزیونی ـ علیرغم داشتن پروانه ساخت و پروانه نمایش از وزارت ارشاد ـ این فیلم از سوی تهیه کنندگان فرانسوی آن در اختیار شبکه اینترنتی INDIEFLIX قرار گرفت تا برای هر علاقمندی قابل دسترس باشد.»
طائرپور ابراز تاسف کرد: «تنها نتیجه این ممنوعیت، زیان انباشته و غیرقابل جبران اینجانب بعنوان تهیه کننده ایرانی و مالک صد در صد حقوق نمایش آن در ایران است.»
«نیلوفر» ساخته سبینه الجمایل محصول مشترک ایران و فرانسه با بازی فاطمه معتمدآریا، شهاب حسینی، هنگامه قاضیانی، امیر آقایی، صادق صفایی و مبینا آینه دار با مدت زمان ۸۲ دقیقه و به تهیه کنندگی فرشته طائرپور و رشید بوشارب در سال ۸۷ تولید شده است.
پریناز
«پریناز» را شاید بتوان تنها فیلمی دانست که به دلیل ممیزی نتوانست در جشنواره فیلم فجر اخیر رنگ پرده را ببیند.
این فیلم داستان دختربچه‌ای را روایت می‌کند که خانواده خود را از دست داده و قرار است از سوی خانواده مادرش نگهداری شود، اما در خانواده جدید ماجراهایی برای وی رخ می‌دهد.
«پریناز» دارای مضمونی اجتماعی است و بازیگران آن فرهاد آئیش، مژگان بیات، مصطفی زمانی، طناز طباطبایی، امیرحسین فتحی، حمید فرخ‌نژاد، شبنم قلی خانی، فاطمه معتمد آریا و فرخ نعمتی هستند.
Sorry. No data so far.