چهارشنبه 18 آوریل 12 | 16:35

آیا اندیشه‌های احمدی‌نژاد اومانیستی است؟

بررسی انسان‌شناسی رئیس‌جمهور سوژه‌ای بود که به شبه مناظره‌ای مکتوب بین «مهدی نصیری» و «بهمن شریف‌زاده» انجامید.


تریبون مستضعفین- یکی از محورهای مورد نظر منتقدین مجموعه موسوم به انحرافی به دولت، اظهاراتی از مقامات دولتی است که منتقدین از آن‌ها بوی «اومانیسم» استشمام می‌کنند. منتقدین خاستگاه این سخنان را «اومانیسم» به معنای محوریت دادن به انسان به جای خداوند متعال در انسان‌شناسی و حتی جهان‌شناسی می‌دانند.

حامیان دولت این ادعا را نادرست و ناشی از نوعی سطحی‌نگری می‌دانند و تأکید بر کرامت انسانی و ارزش و ظرفیت وجودی انسان را برخاسته از متون و تعالیم اسلامی می‌دانند و منتقدان را متهم می‌کنند که این دست انتقادات علاوه بر این که با اغراض سیاسی سامان داده می‌شود، از نوعی نگرش غیرانسانی به اسلام و خدا حکایت می‌کند.

منتقدین دولت که به رئیس‌جمهور نسبت‌هایی مانند «اومانیسم» می‌دهند، عموما از حلقه شاگردان استاد مصباح یزدی هستند که از خاستگاه فلسفه اسلامی و مقابله با مبانی انسان‌شناسی غربی به مخالفت با اظهارات مقامات دولتی می‌پردازند (مانند حجج‌الاسلام محمود نبویان، قاسم روانبخش و حسین جلالی).

اما در این میان برخی منتقدین قدیمی فلسفه و عرفان نیز از نظرگاه خود به تفسیر و نقد دیدگاه‌های احمدی‌نژاد و نزدیکانش دست زده‌اند.

«مهدی نصیری» مدیرمسئول و سردبیر سابق کیهان، به عنوان یکی از مشهورترین فعالان فرهنگی که از یک‌سو با علم و تکنولوژی و فرهنگ غربی به عنوان یک کلِ‌ یک‌پارچه‌ی تفکیک‌ناپذیر مخالف است و از سوی دیگر فلسفه و عرفان را با نگاه اصیل دینی متضاد می‌بیند و به نوعی آمیخته‌ای از نگاه فردیدی‌ها و تفکیکی‌ها را در خود جمع کرده است، به بهانه سخنان نوروزی احمدی‌نژاد، در یادداشتی تفسیر و نقد خود از دیدگاه‌های رئیس جمهور را ارائه کرده است.

پس از انتشار این مقاله، حجة‌الاسلام بهمن شریف‌زاده پاسخی بر آن نوشت و در روزنامه ایران منتشر کرد. وی که پس از حسن رحیم‌پور ازغدی برای چند سال به عنوان سردبیر «کتاب نقد» در نقد اندیشه‌های اومانیستی فعالیت کرده است و انتظار این بود که به طور سنتی در کنار شاگردان استاد مصباح قرار گیرد، حمایت نظری از دولت را ترجیح داده و در نوشته‌ها و سخنانش همواره کوشیده ادعای «انحراف» در افکار رئیس جمهور و اطرافیانش را رد کند.

از آن‌جایی که این‌ دست اقتراحات و شبه مناظره‌های مکتوب به بسط گفتمان انقلاب اسلامی کمک شایانی می‌کند تریبون مستضعفین نوشته‌ی هر دو اندیشمند بزرگوار را منتشر می‌کند و قضاوت را به محک اندیشه اهل نظر می‌سپارد.

یادداشت مهدی نصیری:
نقدی بر انسان شناسی آقای رئیس جمهور

طرح نظریه خداگونگی انسان بیش از هر جا در آثار عرفانی و برخی آثار فلسفی یافت می شود. از آنجا که نظریه وحدت وجود و موجود، اساسی ترین حرف و عقیده فلسفی و عرفانی است، از لوازم این نظریه حکم به خدایی بودن هر چیز و هر مخلوق از جمله انسان است. وقتی به یکی از فیلسوفان صدرایی معاصر ایراد گرفته شد که بر اساس نظریه وحدت وجود حتی باید اعیان نجسه ای چون سگ را هم ـ العیاذ بالله ـ حصه و مرتبه ای از ذات خداوند دانست، در پاسخ اظهار داشت، من نمی گویم سگ خداست بلکه می گویم غیر از خدا چیزی نیست!

یادداشت حجة‌الاسلام بهمن شریف‌زاده در پاسخ به یادداشت مهدی نصیری:
انسان از منظر احمدی نژاد

آینه که خود را نشان نمی‌دهد، تنها جلوه کسی را نشان می‌دهد که در برابرش ایستاده و شما صورتی را که در آینه افتاده همگون با صاحب صورت می‌خوانی. امیرمؤمنان علی علیه ­السلام آنگاه که خود را هیچ می ­بیند و همه کمالات از جمله حیات را از خود سلب می­ کند (مناجات مسجد کوفه)، آینه تمام نمای خداوند می­ شود و جز خدا از رفتار و گفتار او دریافت نمی­ شود و یادکردن از او به گفته رسول خدا صلی­ الله علیه وآله یاد کردن از خدا و عبادت می‌شود که: «ذکر علی عباده» و «ذکرنا ذکرالله» و این بسیار متفاوت با باور اومانیست­های غربی است که دنبال همتا و همطراز برای خدا می‌گشتند و کتاب «وقتی که خدا مرد» و «ابرمرد» می‌نوشتند؛ ابرمرد را انسانی معرفی می­ کر‌دند که خدا را کنار زده و جای او را گرفته است.

  1. بنیامین
    20 آوریل 2012

    زنده باد شریف زاده. حتما یه مصاحبه باهاش بگیرید لطفا

ثبت نظر

نام:
رایانامه: (اختیاری)

متن:

پربازدیدترین

Sorry. No data so far.

پربحث‌ترین

Sorry. No data so far.